
Divan şiirinin ana karakterleri âşık ve sevgilidir. Arada sırada bu ana kadroya rakip de dâhil olmaya çalışır. Sevgili de rakibe yüz vermez mi… İşte âşık o zaman kahrolur.
Sevgili bir bakışıyla aşığı mest eder. Kimi beyitlerde nokta gibi, kimilerinde ise açılmamış bir gül(gonca), hatta bazılarında “hiç” olarak tasvir edilen maşukun (aşık olunan) la’l dudaklarında beliren bir tebessüm (hande) aşığı ve ağyarı kendisine kul, köle eder. Eee Şeyh Galip boşuna mı demiştir:
Galib maarifin de safası değer veli
Canan vasfıdur hele aslı tegazzülün.
Yani bu beyte göre, gazel söylemenin amacı bile esasen sevgilinin güzelliğini terennüm etmektir. İşte sevgili böyle güzel, böyle uludur aşığın gözünde. O serv-i revanın gamzesi ayrı güzel, çeşmi, dehanı, lebi ayrı güzeldir. Aşığa her bakışı aşığın bağrında yaralar açacak kadar tesirlidir, müjganı hançer olur aşığın sinesine saplanır. Hilal kaşlarının kıvrımı aşığın kendisine çizdiği yoldur. Sevgilinin beni aşığı yakalayan bir tuzaktır. Aşık sevgilinin çene çukuruna düşüp, orada hapsolmuştur, sevgiliden bu yüzden vazgeçemez.